In dit artikel vertelt Roy Wiersma, scheikundedocent op het Eerste Christelijk Lyceum in Haarlem, over zijn afstandsonderwijs ten tijde van corona. Hoe pakt hij het 
aan, hoe gaat het, en wat vinden hij en zijn leerlingen ervan?
“De week voor 15 maart vond op mijn school de laatste SE-week plaats. Het was fijn dat we daardoor niet de zorgen hadden over het afnemen van de laatste SE’s op afstand. Daar staat wel tegenover dat we daar zo druk mee waren, dat we na de sluiting niet direct konden schakelen. Die maandag heeft het MT druk overleg gevoerd, en dinsdag kwamen we in sectieclusters naar school. Nadat we wat uitleg kregen over MS Teams en de randvoorwaarden, zijn we als NaSk-sectie bij elkaar gaan zitten om te kijken hoe we verder konden. We maakten elke collega verantwoordelijk voor het verzorgen van de planner, communicatie en uitleg voor één of twee jaarlagen. De uitleg gebeurt middels uitlegfilmpjes van Youtube of zelfgemaakte filmpjes. Daarnaast organiseren de individuele docenten elke week dan nog één lesuur om stof te bespreken en vragen te beantwoorden.
Zelf ben ik verantwoordelijk voor 4 en 5 VWO. Voor deze groep leerlingen maak ik zelf uitlegfilmpjes m.b.v. Screencast-O-Matic en speciaal daarvoor aangepaste Powerpoints, met een enthousiast verhaal van mijn kant erbij. We verwachten van de leerlingen dat zij zelfstandig de filmpjes bekijken en de bijbehorende opgaven maken. Via een Microsoft Form geven leerlingen feedback op de filmpjes (cijfer + tip/tops) en stellen vragen voor in de online lessen via Teams. Van dit alles heb ik een duidelijke planner gemaakt met hyperlinks, en in Magister (ELO) verwijs ik naar deze planner. Zo is voor leerlingen alles op één plek te vinden, naar mijn idee ideaal in deze tijd.
In de online les bespreken we dan theorie die nog onduidelijk is en opgaven die moeilijk waren. Aanvullend gebruiken we Forms of Socrative voor formatieve toetsing en leveren leerlingen af en toe het gemaakte werk in via mail of Magister. Zo proberen we zicht te houden op het werk van de leerlingen.
Vooral de eerste twee weken was ik enorm veel tijd kwijt aan het leren werken met alle software en ontdekken welke hardware ik nodig had. Na een steile leercurve heb ik het allemaal wel onder de knie, maar het kost me nog steeds bijzonder veel tijd om een filmpje en toebehoren te maken: zo’n 3 tot 4 uur per jaarlaag. Gelukkig hoef ik me dus maar te focussen op twee jaarlagen! Maar ik ben best trots op de uitlegfilmpjes die ik nu maak. Naar mijn idee zijn ze duidelijk en werken ze voor de leerlingen. Voor 5 VWO heb ik ook een paar specials gemaakt waarin ik met ze oefen, bijvoorbeeld voor het opstellen van RedOx-reacties.
De interactie met de leerlingen in de online lessen heb ik weten te vergroten nu ik leerlingen heb gevraagd de webcam aan te zetten en via de microfoon vragen te stellen. Het ‘handje’ in Teams helpt daar enorm bij, maar ook de update dat je nu 9 leerlingen ziet is fijn: zo zie ik weer voor wie ik het doe. Verder stel ik ook actief vragen en laat leerlingen willekeurig aan het woord. Ik moet er wel bij zeggen dat het klassenmanagement niet echt nodig is, want leerlingen weten wat ik van ze verwacht en ik ben trots op hoe ze in de online lessen aanwezig zijn. Je kan gelukkig ook steunen op de tijd voor Corona, want je hebt al een stevige basis met ze opgebouwd.
Voor nu vind ik het online les geven een prima alternatief, omdat we simpelweg niet naar school kunnen. Maar ik mis de leerlingen echt énorm! Wel denk ik dat ik de opgedane vaardigheden ook in het fysieke onderwijs in een bepaalde vorm zal blijven gebruiken. De uitlegfilmpjes maak ik zo dat ze elk jaar te gebruiken zijn. Ik zal ze zeker blijven maken, vooral ook voor moeilijke en veel voorkomende onderwerpen/vragen. Daarbij is een digitale formatieve toets nu zo gemaakt en afgenomen: een mooie didactische vaardigheid die ik heb opgedaan.
Ik krijg veel positieve reacties op de aanpak van mijn sectie. Ik ben trots op mijn collega’s die allemaal hun taken voor hun jaarlagen fantastisch uitvoeren! Het bekwamen in de digitale vaardigheden die daarvoor nodig zijn, is niet voor iedereen even gemakkelijk geweest, maar door samenwerken is dat meer dan gelukt. De leerlingen geven voor de uitlegfilmpjes hoge cijfers en fijne feedback. Hierdoor kan ik ook zien dat ze de inzet waarderen.
Tot slot zou ik andere docenten nog willen meegeven: Maak het vooral niet moeilijker dan het is, maar houd de (onderwijs)kwaliteit wel hoog! Maak daarnaast keuzes zodat het voor ons én de leerlingen werkbaar blijft.”
Roy Wiersma is docent science en scheikunde, geeft les aan klas 2 t/m 6 havo en vwo, en is sectievoorzitter en bètacoördinator. Hij is 31 jaar, en inmiddels al 11 jaar werkzaam als docent. Toen hij nog op de middelbare school zat, ontdekte hij al dat hij scheikundedocent wilde worden, mede dankzij zijn toenmalige docente Marjolein Wal. Roy is docent in hart en nieren!
Lees ook:
Het afstandsonderwijs van scheikundedocent Harry Mons
Het afstandsonderwijs van scheikundedocent Herbert van de Voort
Het afstandsonderwijs van scheikundedocent Paul Delcour
Het afstandsonderwijs van scheikundedocent August Roelofsen
Het afstandsonderwijs van scheikundedocent Koen van der Sluijs
Het afstandsonderwijs van natuurkundedocent Bert Haalboom
Het afstandsonderwijs van biologiedocent Yvonne Doorduyn
28-mei-2020