Persoonlijk Assistent van de Leraar: een groeiend succes

In het project Persoonlijk Assistent van de Leraar (PAL) vanuit de Universiteit van Amsterdam en Vrije Universiteit, wordt er sinds dit collegejaar gewerkt aan een gemeenschappelijke aanpak voor alfa, bèta- en gammastudenten. Het PAL-project is opgezet in de strijd tegen het groeiende lerarentekort in Nederland: studenten doen op een laagdrempelige manier ervaring op in het voortgezet onderwijs. Dit levert het voorgezet onderwijs een lastenverlaging, studenten een waardevolle bijbaan en op den duur meer instroom in de lerarenopleidingen.

Format PAL

PAL-studenten (Persoonlijk Assistent van de Leraar) zijn tweede- of derdejaars studenten die vier tot acht uur per week naar een VO-school gaan om de bètadocent te ondersteunen met lesgeven en andere onderwijstaken. Voorbeelden van taken zijn het ondersteunen bij practica, profielwerkstukken, het helpen van leerlingen bij het wegwerken van achterstanden (een op een begeleiding of in kleine groepen), ondersteunen bij online onderwijs, uitzoeken en samenvatten relevante literatuur. Een PAL ondersteunt de docent, maar vervangt de docent niet en de PAL staat dan ook niet zonder begeleiding onbevoegd voor de klas.

Studenten zijn als ondersteunend personeel in dienst op de school waar zij als PAL aan de slag gaan. Deze vorm waarin de scholen de salarissen betalen, is gekozen omdat deze duurzamer is en scholen bewuster zal doen kiezen voor het inzetten van PAL-studenten. Daarnaast versterkt deze opzet de relatie tussen student en school. De universiteit/faculteit heeft de rol van intermediair en verzorgt een introductietraining van drie klokuren aan PAL-studenten over werken op een school, het begeleiden van het leren van leerlingen en het geven van feedback. Daarnaast zijn er vrijwillige terugkommomenten voor studenten, voor extra ondersteuning en het opbouwen van een PAL-studenten community.

Projectleiders bèta-PAL VU/UvA Maarten-Harm Verburg (m.verburg@vu.nl) en alfa/gamma VU Mathilde Spruyt – Kooij (h.m.kooij@student.vu.nl) hebben voor studenten en vo-scholen de gemeenschappelijke website www.palvoordeklas.nl gelanceerd. Op deze website kunnen studenten zich als PAL aanmelden en is er voor scholen de mogelijkheid om een vraag voor een of meer PAL-studenten door te geven. Tijdens de Nationale Onderwijsweek in oktober 2020 is vanuit de VO-raad ook een video over PAL verschenen, met daarin meer informatie over het de Amsterdamse aanpak. Deze video is te vinden op deze pagina.

Ervaringen collegejaar 2019/2020

Bètapartners

In schooljaar 2019/2020 is er binnen Bètapartners een brede basis gelegd voor Bèta-PAL in de komende jaren. Met diverse collega’s binnen en buiten de VU en UvA, is gewerkt aan de bekendmaking van het PAL-schap onder studenten, beleidsmakers en natuurlijk vo-scholen. Hierdoor is er een sterke stijging in het aantal studenten in de PAL-poule; van 3 bij aanvang van het collegejaar naar 75 aan het eind van schooljaar 2019/2020. Het aantal betrokken scholen is gegroeid van 15 naar 35.

De ervaringen van zowel PAL-studenten als vo-docenten in het schooljaar 2019/2020, zijn positief. PAL-studenten voeren diverse werkzaamheden uit op school, waaronder het opzetten van leerlijn biologie, het helpen in de klas en het bieden van ondersteuning bij afstandsonderwijs. Verschillende studenten geven daarnaast aan dat zij sinds de baan als PAL, serieus overwegen om een (deeltijd) vervolgtraject richting het docentschap te gaan volgen. Tegelijkertijd geven docenten aan dat PAL-studenten, ondanks de investering van het inwerken bij aanvang, een prettige toevoeging zijn aan het team, met goede nieuwe perspectieven komen en dat PAL-studenten de werkdruk verlichten.

Pre-University College VU

Binnen PAL van het Pre-University College binnen de Vrije Universiteit, zijn de afgelopen jaren ook PALs geplaatst. Het idee is om studenten te stimuleren naar een carrière als docent. De studenten hadden zo de mogelijkheid om te kijken of het onderwijs iets voor hen was en de scholen kunnen hun hulp en ondersteuning goed gebruiken. Verder worden de studenten vanuit de VU gesteund met een didactische training van 4 middagen. Studenten delen hun ervaringen en leren vaardigheden voor het begeleiden van leerlingen en didactische principes voor het ontwikkelen van materialen. Vanaf de zomer is de werving ook gestart om studenten te werven om achterstanden van de leerlingen weg te werken, die door deze coronatijd is ontstaan.

Samenwerking alfa/bèta/gamma-PAL

Sinds september 2020 wordt er door Bètapartners, Pre-University College VU en Universiteit van Amsterdam intensief gewerkt aan het realiseren van één PAL-traject voor alfa-, bèta en gammastudenten van de VU en UvA. Het uitgangspunt van de samenwerking is om één aanspreekpunt voor PAL te hebben, voor zowel scholen als voor studenten.

Landelijke samenwerking

De huidige opbouw van PAL in Amsterdam is vorig jaar overgenomen door Universiteit Leiden en ook Universiteit Utrecht en de VSNU hebben serieuze interesse getoond in het Amsterdamse PAL-format. Daarnaast werkt de Universiteit Twente ook al langer met PALs en is de inzet van studenten in het voortgezet onderwijs op de Rijksuniversiteit Groningen en in Nijmegen volop in ontwikkeling. Binnenkort komen alle projectleiders PAL en gerelateerd daaraan samen, om van elkaar te leren en verder te ontwikkelen.

10-nov-2020