Terugblik Vakbijeenkomst Genome Editing en Borstkankeronderzoek

‘’Biologische systemen zijn lastig te doorgronden. Het is geen strak en efficiënt ontwerp, maar het resultaat van miljoenen jaren evolutie.’’ Zo startte de bijeenkomst donderdag 24 november die ging over ‘genome editing en borstkankeronderzoek’.

Tijdens een interactieve lezing door Renée van Amerongen zijn we meer te weten gekomen over haar fundamentele onderzoek. Centraal stond de rol die Genome Editing technieken hebben binnen haar onderzoek en op welke manieren dit meer informatie en mogelijkheden geeft. Het raakvlak dat haar onderzoek heeft tussen de diverse disciplines binnen de biologie en het continue in- en uitzoomen van molecuul tot organisme maakte het verhaal veelzijdig en interessant. Hoe weinig er eigenlijk is dat we écht weten en hoeveel er nog te ontdekken valt en waar dus ook toekomst in zit!

Een van de voorbeelden die we uitgebreid hebben besproken is de rol van de Wnt pathway bij het ontstaan van tumoren. De Wnt pathway is evolutionair zeer goed geconserveerd. Mutaties in bètacatenine, een eiwit betrokken in deze pathway, worden in meerdere organismen geassocieerd met het ontstaan van tumoren.  Haar onderzoeksgroep gebruikt de CRISPR-Cas9 techniek om een GFP (green fluorescent protein) in te bouwen in het gen van bètacatenine. Hierdoor wordt het eiwit zichtbaar gemaakt en kan er kwantitatief onderzoek gedaan worden naar de aanwezigheid en verplaatsing van dit eiwit. Dit geeft veel inzichten, maar desondanks is het nog steeds lastig om de betrokkenheid van dit gen, bijvoorbeeld bij borstkanker, aantoonbaar te maken. Het onderzoek hiernaar is dus ook nog niet afgerond.

We sloten de lezing af met een uitwisseling over de manieren waarop deze techniek inzetbaar en toepasbaar is voor de mens. Al sinds de jaren 70 is er een terugkerende ethische discussie over hoe ver we kunnen en mogen gaan. Naar aanleiding van de ontdekking van deze techniek is dit weer volop in de media, bijvoorbeeld door de Chinese arts die de genen van twee babies had aangepast, zodat ze HIV resistent zijn. Er zijn echter nog forse nadelen aan deze techniek, die minder vaak het nieuws halen. De precisie van deze techniek is niet zó precies als vaak wordt aangenomen. Ook in de visualisatie van bètacatenine is dit een uitdaging.

Tijdens de maaltijd spraken we over het pad dat leerlingen kunnen bewandelen om uiteindelijk in een lab te komen werken. Daarover nog twee afbeeldingen toegevoegd, leuk om te delen met je leerlingen. Na de maaltijd zijn we aan de hand van de sequentie van het bètacateninegen gaan brainstormen over een opdracht voor leerlingen waarin CRISPR-Cas9 op een vereenvoudigde wijze inzichtelijk gemaakt kan worden. 

 

 

12-jan-2023