Vakbijeenkomst Biologie: Paddenstoelensafari

Paddenstoelen zijn fascinerend en spreken tot de verbeelding. Door de snelle groeiwijze, de bizarre vormen en de felle kleuren van paddenstoelen werden ze van oudsher toegeschreven aan tovenarij. Niet voor niets krijgen ze namen als: duivelskaas, satanszwam en heksenboleet. Het ei waaruit de stinkzwam zich ontwikkelt, noemde men een duivelsei. En ook al hebben paddenstoelen niets met hekserij te maken, toch is het oppassen geblazen.

Ieder jaar zijn er namelijk toch weer zo’n 200 meldingen van vergiftigingen door het eten van paddenstoelen. Mensen denken eetbare soorten te herkennen, maar raken toch vergiftigd. Pas dus op!

En mag je eigenlijk wel wildplukken? Wat kunnen we met dit onderwerp doen met leerlingen? Onder bepaalde voorwaarden -waaronder dat de toegangsregels het toestaan- mag je best wat meenemen op eigen risico en voor eigen gebruik.

Op deze safari ga je met expert Ellen Mookhoek de natuur in op zoek naar (eetbare) paddenstoelen en bespreek je met elkaar hoe deze bruikbaar zijn in je lessen.

Ellen is een moderne jager/verzamelaar. Haar passie is eten uit de natuur: wildplukken, jagen en koken.

Over schimmels

Schimmels of zwammen (wetenschappelijke naam: Fungi, ook wel Mycetae) zijn eukaryotische (micro-)organismen die het rijk van de Fungi vormen. De schimmels vormen de zustergroep van de dieren. Ze bestaan uit cellen met een celkern, mitochondriën, celwand en een cytoskelet.

Tot de schimmels behoren zowel meercellige organismen zoals paddenstoelen alsook eencellige organismen zoals gisten. Net als dieren vormen schimmels binnen de taxonomie een eigen rijk. Het wetenschappelijk onderzoek naar schimmels heet mycologie en de onderzoekers worden mycologen genoemd.

Schimmels planten zich zowel geslachtelijk als ongeslachtelijk voort. De geslachtelijke voortplanting vindt plaats door middel van sporen, de ongeslachtelijke voortplanting gebeurt op vegetatieve wijze met schimmeldraden. Als saprofyten (afbrekers of reducenten) spelen schimmels een belangrijke ecologische rol bij de afbraak van dood plantaardig materiaal (bacteriën zijn vooral belangrijk bij de afbraak van dierlijk materiaal). Veel schimmels leven in mutualistische symbiose met planten in de vorm van een mycorrhiza, door bijvoorbeeld voor bomen mineralen te absorberen en in ruil daarvoor suikers terug te krijgen voor hun eigen voeding. Op deze wijze verhogen schimmels de biodiversiteit, omdat de boom (of andere plant) kan overleven in moeilijkere omstandigheden (bron: Wikipedia).

 

Over Ellen Mookhoek

Ellen studeerde geschiedenis aan de UvA. In haar laatste baan coachte ze mensen bij gedragsverandering. Tien jaar geleden stopte ze met werken voor een baas om fulltime met haar handen in de aarde te kunnen zitten. Vanuit moestuinieren kwam ze tot wildplukken van eetbare planten en paddenstoelen, om vervolgens vanaf 2012 ook te gaan jagen. Zij houdt zich bezig met het volledige traject van voedselvergaring tot -maaltijd. Zij inspireert anderen via workshops, artikelen en columns en als spreker. Zij is coauteur van “De eetbare stad” (2017), een gids over eten uit de natuur.

Alle natuur is haar lief, maar de eetbare natuur heeft haar voorkeur, onder het motto “liefde voor de natuur gaat door de maag”!

14.00                                    Verzamelen op locatie

14.15 – 17.00                      Op safari o.l.v. moderne jager/verzamelaar Ellen Mookhoek. Tussendoor met groep bespreken wat toepassingen in de lessen zijn.

17.00                                    Einde, terug bij startlocatie.

De inschrijving is gesloten.